Что такое цард на осетинском
Что такое цард на осетинском
1 цард
æхсæнадон цард – общественная жизнь
бæстæйы хæдзарадон цард – хозяйственная жизнь страны
царды уавæртæ – условия жизни
бинонты цард – семейная жизнь
тæригъæддаг цард – жалкое существование
царды цыд – биография, жизнеописание
царды хостæ – средства к жизни
царды ацæуын кæнын – провести в жизнь
цард æнхъизы – жизнь бьёт ключом
2 цардæвæрд
æхсæнадон цардæвæрд – общественный строй
3 цардæвæрд
æхсæнадон цардæвæрд − общественный строй
4 цардæфсæст
5 цард
См. также в других словарях:
ЦАРД — центр архивации распространения данных центр архивации и распространения данных Источник: http://www.pryroda.gov.ua/pryroda/index.jsp?lang=ru … Словарь сокращений и аббревиатур
ЦАРДÆЙ МÆЛÆТЫ ÆХСÆН — Тынг уæззау, тæссаг уавæры бахауын. Куыд æгъатыр дæ, куы, адæймаджы хъысмæт! Дæ адджын бинонты ныууадз æмæ ацу, цардæй мæлæты хсæн цы фæндаг ис, ууыл. (Хъодалаты Г. Хуыцауы «минæвар».) … Фразеологический словарь иронского диалекта
цардæвæрд — з.б.п … Орфографический словарь осетинского языка
цардæфсæст — з.б.п., мин … Орфографический словарь осетинского языка
ЦАРД СÆРЫ БАЦÆУЫН — Цардæй буц, сæрыстыр уæвын; бирæ фæллой ссарын, хорз цæрын. – Æмæ дæу чи фæрсы? Дæ куыдзы бынаты цæуылнæ бадыс? Æви дæ цард дæ сæры бацыд? (Козаты Х. Тæригъæдтæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД ИУ КÆНЫН — тж. ЦАРД БÆТТЫН Иумæ бацæрын (фæзæгъынц нæлгоймаг æмæ сылгоймагæй), иумæ хæдзар, фæллой, бинонтæ кæнын. Йæ зæрдæ хъыджы кодта, ацы чысыл къух ын æвзонг уды цард кæй иу кæны йæ цардимæ, се хсæн хидау æвæрд кæй у. (Гафез, Дзаджейы рухс.) Ноджы… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД КЪАХÆЙ АССОН-АССОН КÆНЫН — Тынг хорз цæрын, алцы фагæй фылдæр уын. Ауызбийы хæдзарвæндаг ницы хъуаг уыдис, сæ цард къахæй ассон ассон кодтой. (Плиты И. Сырх тырыса.) Хицауад æмæ партийы элитæ паддзахы цардæй цардысты. Алцæмæй дæр хъуырмæ, цард къахæй ассон ассон кодтой.… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДÆЙ БУХЪ-БУХЪ КÆНЫН — тж. ЦАРДÆЙ БУХЪХЪЫТÆ КÆНЫН Тынг хорз цæрын. Уас фæлдыст мæ куыдз уыцы рæстæгæн, нæ фæндтæ нын нæ хъуыры чи фæбадын кодта, æндæра афонмæ цардæй бухъ бухъ кæниккам. (СИ. 1990, 189.) Цардысты Албегатæ дæр, уæдæ цы, алцæмæй фагджынæй. Цардæй… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД ЗÆВÆТÆЙ НÆМЫН — Хорз цæрын, хъæзныг цард кæнын. Стæй дæ фыд амард. Дæуау цард зæвæтæй нæ надта. алкæимæ зыдта цæрын. (Беджызаты Ч. Бирæгътæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД КЪОБОР КÆНЫН — Хорз цард саразын. Гъе, уый æрымысæг лæг у, гъе, – цин кæны Афæхъо, цин дын фенон, цард та дзы бирæтæн куыд скъобор уыдзæн. (СИ. 1990, 189.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД КЪÆСÆРЫЛ ÆРЛÆУУЫН — Хорз цард, бындурон цард райдайын. Афтæ йæм касти, цыма ныры онг талынг комы дзæгъæл хатти æмæ йын ничердæм уал уыд уырдыгæй рацæуæн. Ныр федта йæ фæндаг. Æмæ та царды къæсæрыл æрлæууыд. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
Что такое цард на осетинском
1 бедствовать
2 беспечный
беспечная жизнь – æнæмæт цард
3 беспутный
беспутный образ жизни – æнæуаг цард
4 благополучно
5 блаженствовать
6 бродяжничать
7 бродяжничество
8 быт
9 вдохнуть жизнь в кого-л.
10 век
на своем веку – йæ цæрæнбонты
11 влачить жалкое существование
12 внешне
внешне город жил по-прежнему – æдде бакæсгæйæ горæт йæ фыццаг цардæй царди
13 девиз
14 долголетие
15 дорожить
он не дорожит жизнью – йæ цардæн аргъ нæ кæны
16 достаток
жить в достатке – хъæздыг цард кæнын
17 жалеть
жалеть сирот – сидзæртæн тæригъæд кæнын
жалеть о былом – чи аивгъуыдта, ууыл фæсмон кæнын
жалеть деньги – æхцатыл ауæрдын
трудов и жизни не жалел (Пушкин) – йæ фæллой æмæ йæ цард æвгъау нæ кодта
18 живой
живое существо – удæгас уæвæг
он еще живой – нырма удмидæг у
живой ребенок – цæрдæг сывæллон
живая беседа – цырын ныхас
19 живой язык
20 живот
См. также в других словарях:
ЦАРД — центр архивации распространения данных центр архивации и распространения данных Источник: http://www.pryroda.gov.ua/pryroda/index.jsp?lang=ru … Словарь сокращений и аббревиатур
ЦАРДÆЙ МÆЛÆТЫ ÆХСÆН — Тынг уæззау, тæссаг уавæры бахауын. Куыд æгъатыр дæ, куы, адæймаджы хъысмæт! Дæ адджын бинонты ныууадз æмæ ацу, цардæй мæлæты хсæн цы фæндаг ис, ууыл. (Хъодалаты Г. Хуыцауы «минæвар».) … Фразеологический словарь иронского диалекта
цардæвæрд — з.б.п … Орфографический словарь осетинского языка
цардæфсæст — з.б.п., мин … Орфографический словарь осетинского языка
ЦАРД СÆРЫ БАЦÆУЫН — Цардæй буц, сæрыстыр уæвын; бирæ фæллой ссарын, хорз цæрын. – Æмæ дæу чи фæрсы? Дæ куыдзы бынаты цæуылнæ бадыс? Æви дæ цард дæ сæры бацыд? (Козаты Х. Тæригъæдтæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД ИУ КÆНЫН — тж. ЦАРД БÆТТЫН Иумæ бацæрын (фæзæгъынц нæлгоймаг æмæ сылгоймагæй), иумæ хæдзар, фæллой, бинонтæ кæнын. Йæ зæрдæ хъыджы кодта, ацы чысыл къух ын æвзонг уды цард кæй иу кæны йæ цардимæ, се хсæн хидау æвæрд кæй у. (Гафез, Дзаджейы рухс.) Ноджы… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД КЪАХÆЙ АССОН-АССОН КÆНЫН — Тынг хорз цæрын, алцы фагæй фылдæр уын. Ауызбийы хæдзарвæндаг ницы хъуаг уыдис, сæ цард къахæй ассон ассон кодтой. (Плиты И. Сырх тырыса.) Хицауад æмæ партийы элитæ паддзахы цардæй цардысты. Алцæмæй дæр хъуырмæ, цард къахæй ассон ассон кодтой.… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДÆЙ БУХЪ-БУХЪ КÆНЫН — тж. ЦАРДÆЙ БУХЪХЪЫТÆ КÆНЫН Тынг хорз цæрын. Уас фæлдыст мæ куыдз уыцы рæстæгæн, нæ фæндтæ нын нæ хъуыры чи фæбадын кодта, æндæра афонмæ цардæй бухъ бухъ кæниккам. (СИ. 1990, 189.) Цардысты Албегатæ дæр, уæдæ цы, алцæмæй фагджынæй. Цардæй… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД ЗÆВÆТÆЙ НÆМЫН — Хорз цæрын, хъæзныг цард кæнын. Стæй дæ фыд амард. Дæуау цард зæвæтæй нæ надта. алкæимæ зыдта цæрын. (Беджызаты Ч. Бирæгътæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД КЪОБОР КÆНЫН — Хорз цард саразын. Гъе, уый æрымысæг лæг у, гъе, – цин кæны Афæхъо, цин дын фенон, цард та дзы бирæтæн куыд скъобор уыдзæн. (СИ. 1990, 189.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД КЪÆСÆРЫЛ ÆРЛÆУУЫН — Хорз цард, бындурон цард райдайын. Афтæ йæм касти, цыма ныры онг талынг комы дзæгъæл хатти æмæ йын ничердæм уал уыд уырдыгæй рацæуæн. Ныр федта йæ фæндаг. Æмæ та царды къæсæрыл æрлæууыд. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
царды
1 дзырдуатон
Гъе, афтæ царды бындурон ивддзинæдтимæ рæзы дзырдуатон сконд дæр. – Вот так с фундаментальными преобразованиями жизни растет и словарый состав. («Ирон ныхасы культурæ»: Орджоникидзе, 1989)
2 монон
монон хæзнатæ – духовные ценности
Æз æрбахуыдтон монон хæзнатæн сæ аргъ бæлвырдгæнæг æмæ уыдон уæйгæнæг комиссионеры æмæ йын кънйаз Андрейы иунæг фыны сæрмæ æппæт нидерландаг литературæ раттынæй зæрдæ бавæрдтон – Я пригласил комиссионера по продаже и переоценке духовных ценностей и предложил ему всю нидерландскую литературу за один сон князя Андрея (Гæздæнты Г., Повесть о трех неудачах. Тæлмацгæнæг – Гусалты Барис)
. ирон адæмы рагон материалон æмæ монон культурæ. –. древняя материальная и духовная культура осетинского народа. (Дзуццаты Х.-М., «Мах дуг», 1998, №12)
Уымæ гæсгæ ацы æгъдауæн уыдис ахсджиаг нысаниуæг адæмы хæдзарадон-монон царды – Поэтому у этого обычая было важное значение в хозяйственной и духовной жизни народа (Цыбырты Людвиг, Ирон адæмон бæрæгбонтæ)
. монон-этикон домæнтæ –. духовно-этические требования (Уарзиаты Вилен, «Мах дуг», 1991, №6)
Афтæмæй скъуыдысты монон æмæ культурон традицитæ – Так разрывались духовные и культурные традиции (Джыккайты Ш., Уац «Ныхас кувæндоны раз»)
3 ныхыфыст
Æвæццæгæн æмæ, йæ ныхыфыст уый амыдта, æмæ Францы фæндæгтыл нæ, фæлæ уырыссаг аргъуаны къæсæрыл ссара йæ царды фæстаг бон, зæдтæ æмæ дауджыты сурæтты фарсмæ – мæнæ хуыцауагурджытæ табу кæнынмæ кæмæн фæцæуынц, бæстæты сæрты ахизгæйæ, уыдоны. Табугæнджыты ’хсæн та, æвæццæгæн æмæ, парижаг цæугæцардгæнæджы хуызæттæ дæр фæвæййы. – Так, вероятно, и суждено ему было окончить свои дни не на дорогах Франции, а в непосредственном соседстве с русской церковью, рядом с изображениями святых и угодников – тех самых, на поклонение которым когда-то ходили наши странники, иногда, может быть, и такие, как мой парижский кочевник. (Гæздæнты Г., Из блокнота. Тæлмацгæнæг – Гусалты Б.)
4 растын
Ныр мæнæ мæ разы Æлгъыстагау растынц Нæ рухс царды мæргтæ… – Вот предо мной восстают, подлежащие проклятью, яды нашей светлой жизни… (Хаджеты Т., Зымæгон мелоди)
Фондз азы уæрагсастæй фæтухи кодта уаты (растын йæ бон нал уыд), стæй æфхæрд æмæ мæстджынæй араст йæ мæрдонвæндагыл. – Пять лет он со сломанным коленом промучился в постели (не будучи в состоянии подняться), а потом, угнетенный и разгневанный, сошел в могилу. (Нафи, «Мах дуг», 2007, №10)
Гуырдзыстоны пролетариатæн æмгуырæй растын нæ бантыст. – Пролетариату Грузии совместно восстать не удалось. (Бестауты Гиуæргийы уацæй)
5 Республикæ Цæгат Ирыстоны-Аланийы гимн
6 рæууон
рæууон улæфт – свежее дыхание
Рæууон мыртæ æмæ царды зæлтæ куы райхъал вæййынц, кæрæдзийыл куы баныдзæвынц, уæд уыцы баныдзæвдæй райдайы уыцы зарæг, Нартыбæстæйы зарæг. – Когда пробуждаются свежие звуки и голоса жизни, и прикасаются друг к другу, тогда, от этого соприкосновения начинается эта песня, песня Страны нартов. (Хуыгаты С., Нарты Фарнæг)
Уалдзыгон райсом йæ рæууон æнгасæй Бæстæн æрвыста йæ цинад, йæ пъа. – Весеннее утро своим свежим взглядом посылало краю свою радость, свой поцелуй. (Калоты Х., Дидинæг федтон)
7 сабыр
сабыр царды арæзтад – мирное строительство
сабыр дзур – говори тихо
8 схорзæхджын кæнын
Афтæ ма уый схорзæхджын кодта барадхъахъхъæнæг органты къорд кусæджы – Он также наградил несколько работников правоохранительных органов (Газет «Хурзæрин»)
Галаты Барисы аивадон сфæлдыстады æмæ йæ мидисджын царды тыххæй йæ рæстæджы фыстой газетты, журналты, юбилей дæр ын сарæзтой. Ордентæй, майдантæй, грамотæтæй йæ схорзæхджын кодтой. – О художественном творчестве и содержательной жизни Бориса Галаева писали в свое время газеты, журналы, юбилей ему также устроили. Удостоили его орденами, медалями, грамотами. (Журнал «Фидиуæг»)
9 сцырындзæг кæнын
Нырыккон царды нæ арын, чи мæ сцырындзæг кæна, ахæм темæ. – В теперешней жизни я не нахожу тему, которая бы меня вдохновила. («Мах дуг», 2007, №1)
10 сæрвæлтау
ног царды сæрвæлтау – во имя новой жизни
хæдбардзинады сæрвæлтау хæст – война за независимость
сæрибары сæрвæлтау тох – борьба за свободу
11 тыхми
12 уадиссаг
Уыдис ма дзы æндæр фæлтæртæ дæр, зæгъæм, æлхæд, саулæг, цагъайраг, фæлæ уыдон уадиссаг бынат нæ ахстой æхсæнадон царды. – Были у них и другие сословия, скажем, æлхæд, саулæг, цагъайраг, но они такого заметного места не занимали в общественной жизни. (Уанеты В., «Рæстдзинад»)
уадиссагæй ницы – ничего особенного
13 уардихуыз
Нывгæнæг хъуамæ мацы æмбæхса æмæ макуы сайа, царды судзагдæр фарстытæн сæ фæрсты ма хиза, уардихуыз ахорæнæй сæ ма сæрда. – Художник ничего не должен скрывать и никогда не должен обманывать, ему не позволительно уходить от жгучих проблем или изображать их в розовом цвете. (Дзуццаты Х.-М., «Мах дуг», 1999 аз, №10–11)
14 фæкъордтæ уын
Æмæ дзы алы ран дæр фенæн вæййы уыцы-иу уавæр: мæрддзыгой адæм фæкъордтæ вæййынц, æмæ дзы бирæтæн бацайдагъ вæййы хъæр ныхас, райдайынц искæйты кой кæнын, царды ахсджиаг фарстатыл дзурын, ахизынц политикæмæ, дун-дунеты хабæрттæм. – И повсюду можно увидеть такую картину: люди, пришедшие на похороны, разбиваются на группы, и многие пускаются громко разговаривать, начинают о ком-нибудь сплетничать, говорить о насущных вопросах, переходят на политические и общечеловеческие темы. (Газет «Стыр ныхас», 2008 аз, №5)
15 фæлхат кæнын
Фæлæуу, фæлæуу. Фæлхат кæнын дæ разы Дæуæн æмбæрстгонд чи нæу, уыцы дзырд. – Постой, постой. Я повторяю пред тобой то слово, которое не понято тобой. (Хаджеты Т., «Мæ царды иунæг хатт загътон „Уарзын“. »)
16 фæрæз
куыстады фæрæзтæ – средства производства
дзыллон-хабархæссæг фæрæзтæ – средства массовой информации
царды фæрæзтæ – средства существования, средства к существованию
цæрыны фæрæзтæ – средства существования, средства к существованию
транспортон фæрæзтæ – транспортные средства
17 цард
æхсæнадон цард – общественная жизнь
бæстæйы хæдзарадон цард – хозяйственная жизнь страны
царды уавæртæ – условия жизни
бинонты цард – семейная жизнь
тæригъæддаг цард – жалкое существование
царды цыд – биография, жизнеописание
царды хостæ – средства к жизни
царды ацæуын кæнын – провести в жизнь
цард æнхъизы – жизнь бьёт ключом
18 æдзæугæ
Иннæбон хуыммæ æдзæугæ нæй. – Послезавтра обязательно надо поехать (нельзя не поехать) на поле. (Нафи, Зæхх – нæ царды хос)
æдзæугæ нæй – нельзя не ехать (нельзя не идти), т.е. нужно ехать, нужно идти
æдзæугæ мивдисæг – непереходный глагол
19 æмбæхстытæ
адæм, знæгтæй тæрсгæйæ, сæ фæллой æмбæхстытæ кодтой – люди, опасаясь врагов, прятали свое имущество
Барсæг <…> æмбæхстытæ кодта хъæды суанг изæрмилтæм. – Барсаг скрывался в лесу вплоть до наступления сумерек. (Нафи, Зæхх – нæ царды хос)
20 æмвæзад
Едысы хъæу денджызы æмвæзадæй у дыууæ мин метрæй бæрзонддæр. – Селение Едыс находится на высоте более двух тысяч метров над уровнем моря. («Фидиуæг», 1957, №8)
Рауагъта къорд чиныджы. Фæлæ йæ уацмысты фылдæр хай æцæг поэзийы æмвæзадмæ нæ хæццæ кæны. – Он выпустил несколько книг. Но большая часть его произведений до уровня настоящей поэзии не дотягивает. («Мах дуг», 2004, №3)
царды æмвæзад бæрзонддæр кæнын – повышать жизненный уровень
культурон æмвæзад – культурный уровень
См. также в других словарях:
ЦАРДЫ АРГЪ СЛÆУУЫН — Тынг зынаргъ, истæй тыххæй бирæ бафидын, бирæ фыдæбон фæкæнын. Мæ рæдыд мын æнæхъæн царды аргъ слæууыд, артау, судзæгау, кæнын. (Козаты Х. Æнæныгæд мард.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ БОНТÆ ТОНЫН — Æнæбары, хъизæмар цард кæнын. Æртæ зæронды ассиæгтæн фыййау цыдысты, æмæ уыдон дæр ирхæфстой сæхи, тыдтой сæ царды бонтæ. (Фæрнион, Уады унæр.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ ДÆРГЪ ÆМÆ УÆРХ СБАРЫН — Уавæртæ, амæлттæ бæстон базонын. Алчи дæр нæ сбарста йæ царды дæргъ æмæ уæрх. æмæ раздæхинаг нал стæм. (Беджызаты Ч. Бирæгътæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ ЛЕНК КÆНЫН — Хорз цæрын. Æрмæст ныфсджынæй ленк кæнын хъæуы царды уылæнтыл. (Нига, Дыууæ рæдыды.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ НÆ ТУЛЫН — Ницы нтысын, ницы рæзын, æдзух къуылымпы кæнын. Æрмæст ын царды цыдæр фарстыты нæ тылд. (Козаты Х. Æнæныгæд мард.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ РОХТÆ РАЙСЫН — Æххæст барджын кæнын. Мах, дам, хъуамæ зæронд æгъдæуттæ ныууадзæм, нæ царды рохтæ, дам, райсæм. (Беджызаты Ч. Бирæгътæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ ФÆКÆЛЫН — тж. ЦАРДЫ ФÆЦУДЫН Исты знак æрцæуын, исты фесафын, цардхъом нал кæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ ÆДÆРСГÆ ЦÆУЫН — Ницæмæй тæрсын, хиуыл фæхæцын, цардыл фæхæст уын. Уæддæр фæстаг азты мæхиуыл куы фæхæцыдтæн, царды æдæрсгæ цæуын куы райдыдтон, кæйдæр къуымты куынæуал рахау бахау кодтон, уæд мæ хæстæджытæ фæфылдæр сты. (МД. 1983, 6.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ ÆМБИС РАТТЫН — Истæуыл бирæ фæфыдæбон кæнын. Иухатт иу лæг йæ хæдзар ауæй кодта. – «Айбæрц фæфыдæбон кодтай, дæ царды æмбис раттай. ныр ыл æвиппайды дæ къух куыд систай?». (Ф. 1968, 8.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ АХАХХ КÆНЫН — Амæлын, кæнæ та зынгæ нал уæвын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ КЪУЫЛЫХ КÆНЫН — Фæцудын, фæллойæ хъуаг кæнын, стыр зиан рцæуын … Фразеологический словарь иронского диалекта
Что такое цард на осетинском
центр архивации распространения данных
центр архивации и распространения данных
Смотреть что такое «ЦАРД» в других словарях:
ЦАРДÆЙ МÆЛÆТЫ ÆХСÆН — Тынг уæззау, тæссаг уавæры бахауын. Куыд æгъатыр дæ, куы, адæймаджы хъысмæт! Дæ адджын бинонты ныууадз æмæ ацу, цардæй мæлæты хсæн цы фæндаг ис, ууыл. (Хъодалаты Г. Хуыцауы «минæвар».) … Фразеологический словарь иронского диалекта
цардæвæрд — з.б.п … Орфографический словарь осетинского языка
цардæфсæст — з.б.п., мин … Орфографический словарь осетинского языка
ЦАРД СÆРЫ БАЦÆУЫН — Цардæй буц, сæрыстыр уæвын; бирæ фæллой ссарын, хорз цæрын. – Æмæ дæу чи фæрсы? Дæ куыдзы бынаты цæуылнæ бадыс? Æви дæ цард дæ сæры бацыд? (Козаты Х. Тæригъæдтæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД ИУ КÆНЫН — тж. ЦАРД БÆТТЫН Иумæ бацæрын (фæзæгъынц нæлгоймаг æмæ сылгоймагæй), иумæ хæдзар, фæллой, бинонтæ кæнын. Йæ зæрдæ хъыджы кодта, ацы чысыл къух ын æвзонг уды цард кæй иу кæны йæ цардимæ, се хсæн хидау æвæрд кæй у. (Гафез, Дзаджейы рухс.) Ноджы… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД КЪАХÆЙ АССОН-АССОН КÆНЫН — Тынг хорз цæрын, алцы фагæй фылдæр уын. Ауызбийы хæдзарвæндаг ницы хъуаг уыдис, сæ цард къахæй ассон ассон кодтой. (Плиты И. Сырх тырыса.) Хицауад æмæ партийы элитæ паддзахы цардæй цардысты. Алцæмæй дæр хъуырмæ, цард къахæй ассон ассон кодтой.… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДÆЙ БУХЪ-БУХЪ КÆНЫН — тж. ЦАРДÆЙ БУХЪХЪЫТÆ КÆНЫН Тынг хорз цæрын. Уас фæлдыст мæ куыдз уыцы рæстæгæн, нæ фæндтæ нын нæ хъуыры чи фæбадын кодта, æндæра афонмæ цардæй бухъ бухъ кæниккам. (СИ. 1990, 189.) Цардысты Албегатæ дæр, уæдæ цы, алцæмæй фагджынæй. Цардæй… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД ЗÆВÆТÆЙ НÆМЫН — Хорз цæрын, хъæзныг цард кæнын. Стæй дæ фыд амард. Дæуау цард зæвæтæй нæ надта. алкæимæ зыдта цæрын. (Беджызаты Ч. Бирæгътæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД КЪОБОР КÆНЫН — Хорз цард саразын. Гъе, уый æрымысæг лæг у, гъе, – цин кæны Афæхъо, цин дын фенон, цард та дзы бирæтæн куыд скъобор уыдзæн. (СИ. 1990, 189.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД КЪÆСÆРЫЛ ÆРЛÆУУЫН — Хорз цард, бындурон цард райдайын. Афтæ йæм касти, цыма ныры онг талынг комы дзæгъæл хатти æмæ йын ничердæм уал уыд уырдыгæй рацæуæн. Ныр федта йæ фæндаг. Æмæ та царды къæсæрыл æрлæууыд. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
зæрдиагæй
1 æрдиаг
2 æрдиаг кæнын
3 зæрдиагæй
Лукашкæ зæрдиагæй хъуыста зæронд лæгмæ. – Лукашка внимательно слушал старика. (Лев Толстой, Хъазахъхъ)
4 зæрдиаг
5 сæрдиаг кæнын
6 æнæзæрдиаг
7 зæрдиаг
8 зæрдиагæй
9 исæрдиагæ кæнун
10 курын
хатыр курын – просить прощение, извиняться
хи курын – отпрашиваться
ныхасы бар курын – просить слова
зæрдиагæй курын – убедительно прошу
11 моладзандон
Моладзандоны Бруно тынг зæрдиагæй касти рагон ахуыргæндты чингуытæ, базонгæ ис Коперничы ахуырадимæ дæр. – В монастыре Бруно с большим усердием читал книги древних ученых, познакомился он также с учением Коперника. (Сиукъаты Никъала, Дун-дуне нæ алфамбылай)
12 салам дæттын
Уазæг æмæ фысым кæрæдзийæн салам дæттынц зæрдиагæй. – Гость и хозяин приветствуют друг друга от всего сердца. (Джыккайты Ш., «Мах дуг», 2004, №4–5)
См. также в других словарях:
æрдиаг — з.б.п … Орфографический словарь осетинского языка
зæрдиаг — з.б.п., мин … Орфографический словарь осетинского языка
зæрдиагæй — з.б.п., фæрсдз … Орфографический словарь осетинского языка
ÆНÆМАРД ÆРДИАГ КÆНЫ — Истæуыл тынг маст кæнын, джитæнтæ кæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
АДÆДЗÆ — Ирон адæмон сфæлдыстады Хурæн ис æртæ чызджы Адæдзæ Нарты Уæрхтæнæджы иунæг фырт Сыбæлцы ус, Ацырухс нæрæмон Сосланы цардæмбал æмæ Хорческæ – болатрихи Хæмыцы ус. «Сыбæлц æхсæвы райгуырди, – зæгъы кадæг «Уæрхтæнæджы фырт Нæртон Сыбæлц». – Куы… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ГÆВЗ — Мæгуырдзинады, мæгуыргæнæг бардуаг. Ис ыл сæрмагонд аргъау. Хуынгæ дæр афтæ кæны «Гæвз». Дыууæ æфсымæры фæйнæ хъæуы цардысты, иу – хъæздыгæй, иннæ та – мæгуырæй. Иу хатт иу стыр бæрæгбоны мæгуыр æфсымæр хъæздыгмæ фæцыд æмæ йын загъта: «Ме фсымæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ДЖЕОРГУЫБА — Ирон адæмы кадджындæр æмæ дзаджджындæр бæрæгбæттæй иу. Фæззæджы фæстаг мæйы æртыккаг хуыцаубоны райдайы æмæ ахæссы къуыри. Хуыцаубоны йæ райдайынц, галтæ чи фергæвды, уыдон. Уыцы бон хонгæ дæр кæнынц Галæргæвдæн хуыцаубон. Къуырисæры изæрæй та… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ДЖЕРЫ ДЗУАРЫ БÆРÆГБОН — см. ДЖЕРЫ ДЗУАРЫ БÆРÆГБОН – перевод Джеры дзуары кувæндон ис Дзауы районы, Джеры хъæумæ хæстæг (кæс Джеры дзуар, ДЖЕРЫ ДЗУАР). Дзуарыл сæхи фæдзæхстой канд ирæттæ нæ, фæлæ гуырдзиæгтæ дæр. Куывдмæ цыдысты афæдз дыууæ хатты – Майрæмы мæйы кæрон… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ДЗЫВГЪИСЫ УАСТЫРДЖИ — Кувæндон Куырттаты комы. Йæ бæрæгбон ын кæнынц сæрды Уациллайæ къуыри раздæр. Æрæмбырд æм вæййынц комбæстæ, стæй сæ хæрæфырттæ æмæ, Куырттаты комæй æндæр рæттæм цæрынмæ чи алыгъд, уыдон. Иумæйаг куывдæн мысайнæгтæй балхæнынц нывондæгтæ – галтæ.… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ИРОНВÆНДАГ — Мæрдæгъдау. Ивгъуыд æнусы дыккаг æмбисы дæр ма иу мардныгæнæн бон фенæн уыд ацы æгъдау. Уый ноджы карздæр кодтой, ирæтты фылдæр хай ма хæхбæсты куы цард, уæд. Иронвæндаг кодтой мардæн йæ ныгæнæн бон саударæн, хъыггæнæн æмæ бузныджы раныхæсты… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
МЫТЪЫЛ — Лыстæг цæрæгойты бардуаг. Фыдзонд, фыддзых, æлгъитаг, хивæнд, хæрамзæрдæ, мастисæг, мæнгард, фæлитой, хъуырхъуыргæнаг, дæлæмæдзыд, фыдконд, фыдуынд, зылынкъах, хытъынджын, лопъосæр, сохъуыр, фыдвадыварц, дывылдым. Мытъылы тыххæй, ирон адæмон… … Словарь по этнографии и мифологии осетин